Hoa Thủy Tiên Trắng

Tên Hán Việt : Ngọc Châu Ngân Đài
Tên tiếng Anh : Narcissus, White daffodil
Tên tiếng Pháp : Narcisse des poétes
Tên Latin : Narcissus poeticus

Ý nghĩa : Yêu chính mình, tính ích kỷ(selfishness, egotism)

Biểu tượng : sự sang trọng, kiêu sa

Thông điệp : "My fond hopes have been dashed by your behavior", "Stay as sweet as you are"

Thủy Tiên là loại cây có thân hành, nở hoa vào mùa xuân, có những chiếc lá mịn màng mọc thẳng và những đóa hoa sáu cánh trắng như tuyết, nhị hoa như một cái ly màu vàng ở giữa, chung quanh mép viền một vòng đỏ thẫm, hương thơm rất dịu. Cái nhụy hình ly nằm giữa bông hoa được cho là để dùng chứa nước mắt của chàng Narcissus bất hạnh theo truyền thuyết dưới đây.

Narcissus là một chàng trai hết sức xinh đẹp, nhưng chẳng yêu ai ngoài bản thân mình. Chàng cho rằng chỉ có mình mới xứng đáng với tình yêu của mình mà thôi.

Có lần, đi lạc vào rừng, chàng gặp tiên nữ Echo. (Echo bị nữ thần Hera, vợ của thần Zeus trừng phạt ; nàng phải im lặng và chỉ được lặp lại những lời người khác nói). Echo nấp mình trong rừng sâu, ngắm nhìn và say mê chàng. Narcissus nhìn quanh và cất tiếng hỏi :

-Có ai đấy không ?

-Có ai đấy không ? - Nàng Echo đáp

-Lại đây - Narcissus gọi to.

-Lại đây - Echo đáp.

Nàng Echo bước ra chìa tay cho Narcissus nhưng chàng đã đẩy nàng và phóng ngựa chạy mất. Nàng Echo đau khổ chỉ còn biết âm thầm nhắc lại bất cứ tiếng gọi nào.

Một ngày mùa xuân, Narcissus đến bên một dòng suối để uống nước. Chàng sững sờ ngắm nhìn bóng mình dưới lòng suối. Chàng vẫy gọi rồi đưa tay vuốt ve, bóng hình tan vỡ. Chỉ một dòng suối lạnh buốt đáp lại. Gọi mãi, gọi mãi... Cuối cùng, vì quá yêu thương hình ảnh của chính mình phản chiếu trên dòng suối, Narcissus mỏi mòn dần, gục chết bên đám cỏ xanh. Ở nơi chàng gục xuống, bỗng mọc lên một bông hoa trắng muốt, thoang thoảng hương thơm. Người ta gọi đó là hoa Thủy Tiên. Còn nữ thần Echo vốn yêu say đắm Narcissus nhưng không được đáp lại nên cũng đã héo hon tàn tạ dần cho đến khi chỉ còn âm thanh của nàng vương vấn nhớ nhung trên cõi trần gian.

Phải chăng do sự tích này mà Thủy Tiên được coi như biểu tượng của sự kiêu sa và quá yêu thương bản thân mình. Các cô gái khi được tặng hoa Thủy Tiên hẳn sẽ bối rối : người đã gởi nó chỉ luôn chú ý tới chính anh ta nhiều hơn.

Đất hoang em vẫn phiêu bồng

Một cành hoa trắng yêu kiều dễ thương

Trời xanh cây cỏ tươi cười

Hoa kia ấp ủ nỗi phiền muộn xưa

Tình yêu cay đắng muôn vàn

Bên dòng suối ngọc bàng hoàng lệ rơi

(John Keats)

******

Trên đây là quan niệm phương Tây về hoa Thủy Tiên. Phương Đông lại có một truyền thuyết khác, từ đó hoa Thủy Tiên cũng mang một ý nghĩa khác.

Có một thanh niên là con út trong một gia đình đông con sống ven biển. Sau khi cha mẹ chết, anh ta bị các anh chèn ép chỉ được chia một mảnh đất nhỏ dưới chân đồi cằn cỗi. Trái với các anh, anh này rất chăm chỉ hiền lành, việc ấy động đến trời đất. Anh được một ông tiên từ dưới biển hiện lên cho một nắm hạt, dặn đem trồng trên mảnh đất đó. Sau quả nhiên, cây mọc xanh tươi, cho một thứ hoa thật quý, năm liền năm, hoa cho không dứt. Anh ta trở nên giàu có. Để nhớ ơn tiên ông, anh đặt tên cho hoa đó là hoa Thủy Tiên.

Theo quan niệm phương Đông, đây là loại hoa rất tiên cách, cây đẹp từ rễ đến hoa. Thời trước, chỉ có những ngườigiàu sang quyền quý hay quan lại hoặc các bậc khoa mục mới chơi loại hoa này. Thủy Tiên quý là giống hoa trắng đơn, vừa đẹp vừa thơm. Cây hoa Thủy Tiên (ở Việt Nam) có nguồn gốc từ vùng Hoa Nam - Trung Quốc và Nhật Bản. Tại Nhật, nó mọc thành thảm lớn ở các vùng đồi thấp đất tốt và ẩm. Người ta cho rằng hoa nở đúng giao thừa là điềm báo một năm thật tốt lành cho chủ nhân.

[Từ năm 1920-1946, hằng năm, đền Nghè (còn gọi là miễu Ngàn, ở Hải Phòng, thờ nữ tướng Lê Chân) mở hội thi hoa Thủy Tiên (chỉ dự thi hoa cánh trắng để tỏ lòng tôn kính) để dâng cúng nữ anh hùng vào ngày 8-2 âm lịch, ngày Khánh đản của nữ tướng, và kéo dài trong 3 ngày (Hoa Hữu Hội)].