Hoa Thủy Tiên

Thursday, December 29, 2005

Hoa Thủy Tiên Trắng




Tên Hán Việt : Ngọc Châu Ngân Đài
Tên tiếng Anh : Narcissus, White daffodil
Tên tiếng Pháp : Narcisse des poétes
Tên Latin : Narcissus poeticus

Ý nghĩa : Yêu chính mình, tính ích kỷ(selfishness, egotism)


Biểu tượng : sự sang trọng, kiêu sa


Thông điệp : "My fond hopes have been dashed by your behavior", "Stay as sweet as you are"

Thủy Tiên là loại cây có thân hành, nở hoa vào mùa xuân, có những chiếc lá mịn màng mọc thẳng và những đóa hoa sáu cánh trắng như tuyết, nhị hoa như một cái ly màu vàng ở giữa, chung quanh mép viền một vòng đỏ thẫm, hương thơm rất dịu. Cái nhụy hình ly nằm giữa bông hoa được cho là để dùng chứa nước mắt của chàng Narcissus bất hạnh theo truyền thuyết dưới đây.

Narcissus là một chàng trai hết sức xinh đẹp, nhưng chẳng yêu ai ngoài bản thân mình. Chàng cho rằng chỉ có mình mới xứng đáng với tình yêu của mình mà thôi.

Có lần, đi lạc vào rừng, chàng gặp tiên nữ Echo. (Echo bị nữ thần Hera, vợ của thần Zeus trừng phạt ; nàng phải im lặng và chỉ được lặp lại những lời người khác nói). Echo nấp mình trong rừng sâu, ngắm nhìn và say mê chàng. Narcissus nhìn quanh và cất tiếng hỏi :


-Có ai đấy không ?


-Có ai đấy không ? - Nàng Echo đáp


-Lại đây - Narcissus gọi to.


-Lại đây - Echo đáp.

Nàng Echo bước ra chìa tay cho Narcissus nhưng chàng đã đẩy nàng và phóng ngựa chạy mất. Nàng Echo đau khổ chỉ còn biết âm thầm nhắc lại bất cứ tiếng gọi nào.

Một ngày mùa xuân, Narcissus đến bên một dòng suối để uống nước. Chàng sững sờ ngắm nhìn bóng mình dưới lòng suối. Chàng vẫy gọi rồi đưa tay vuốt ve, bóng hình tan vỡ. Chỉ một dòng suối lạnh buốt đáp lại. Gọi mãi, gọi mãi... Cuối cùng, vì quá yêu thương hình ảnh của chính mình phản chiếu trên dòng suối, Narcissus mỏi mòn dần, gục chết bên đám cỏ xanh. Ở nơi chàng gục xuống, bỗng mọc lên một bông hoa trắng muốt, thoang thoảng hương thơm. Người ta gọi đó là hoa Thủy Tiên. Còn nữ thần Echo vốn yêu say đắm Narcissus nhưng không được đáp lại nên cũng đã héo hon tàn tạ dần cho đến khi chỉ còn âm thanh của nàng vương vấn nhớ nhung trên cõi trần gian.

Phải chăng do sự tích này mà Thủy Tiên được coi như biểu tượng của sự kiêu sa và quá yêu thương bản thân mình. Các cô gái khi được tặng hoa Thủy Tiên hẳn sẽ bối rối : người đã gởi nó chỉ luôn chú ý tới chính anh ta nhiều hơn.


Đất hoang em vẫn phiêu bồng


Một cành hoa trắng yêu kiều dễ thương


Trời xanh cây cỏ tươi cười


Hoa kia ấp ủ nỗi phiền muộn xưa


Tình yêu cay đắng muôn vàn


Bên dòng suối ngọc bàng hoàng lệ rơi


(John Keats)

******

Trên đây là quan niệm phương Tây về hoa Thủy Tiên. Phương Đông lại có một truyền thuyết khác, từ đó hoa Thủy Tiên cũng mang một ý nghĩa khác.

Có một thanh niên là con út trong một gia đình đông con sống ven biển. Sau khi cha mẹ chết, anh ta bị các anh chèn ép chỉ được chia một mảnh đất nhỏ dưới chân đồi cằn cỗi. Trái với các anh, anh này rất chăm chỉ hiền lành, việc ấy động đến trời đất. Anh được một ông tiên từ dưới biển hiện lên cho một nắm hạt, dặn đem trồng trên mảnh đất đó. Sau quả nhiên, cây mọc xanh tươi, cho một thứ hoa thật quý, năm liền năm, hoa cho không dứt. Anh ta trở nên giàu có. Để nhớ ơn tiên ông, anh đặt tên cho hoa đó là hoa Thủy Tiên.

Theo quan niệm phương Đông, đây là loại hoa rất tiên cách, cây đẹp từ rễ đến hoa. Thời trước, chỉ có những ngườigiàu sang quyền quý hay quan lại hoặc các bậc khoa mục mới chơi loại hoa này. Thủy Tiên quý là giống hoa trắng đơn, vừa đẹp vừa thơm. Cây hoa Thủy Tiên (ở Việt Nam) có nguồn gốc từ vùng Hoa Nam - Trung Quốc và Nhật Bản. Tại Nhật, nó mọc thành thảm lớn ở các vùng đồi thấp đất tốt và ẩm. Người ta cho rằng hoa nở đúng giao thừa là điềm báo một năm thật tốt lành cho chủ nhân.

[Từ năm 1920-1946, hằng năm, đền Nghè (còn gọi là miễu Ngàn, ở Hải Phòng, thờ nữ tướng Lê Chân) mở hội thi hoa Thủy Tiên (chỉ dự thi hoa cánh trắng để tỏ lòng tôn kính) để dâng cúng nữ anh hùng vào ngày 8-2 âm lịch, ngày Khánh đản của nữ tướng, và kéo dài trong 3 ngày (Hoa Hữu Hội)].



Hoa Thủy Tiên Vàng


[image]

Tên Hán Việt : Ngọc Châu Kim Đài
Tên cổ : Jonquil (hoa trường thọ)
Tên tiếng Anh : Daffodil
Tên tiếng Pháp : Narcisse des près
Tên Latin : Narcissus sylvestris

Hoa của tháng 3 - Hoa của mùa lễ Phục Sinh
Ngụ ư : unrequited love, deceitful hope, great regard, respect
Thông điệp : "You're the Only One", "The sun is always shining when I'm with you"
Thông điệp của màu hoa vàng : chivalry

Thủy Tiên, loài hoa thuộc họ gừng nghệ, có màu vàng dịu dàng, rất được các văn-thi sĩ yêu thích và ca ngợi. Tên tiếng Anh của Thủy Tiên hoa vàng là Daffodil, có lẽ bắt nguồn từ một chữ Anh cổ : Affodyle, nghĩa là người đến sớm. Ở vào thời của Shakespeare, loại hoa này có nhiều biệt danh như Daffodilly hay Lent Lily (hoa Loa Kèn mùa chay). Ở một số nơi, Thủy Tiên c̣n được gọi với nhiều tên khác như : Daffodowndilly, Daffley, Chalice...

Có người cho rằng nếu giữ hoa này trong nhà sẽ gặp chuyện xui xẻo bởi v́ Thủy Tiên hoa vàng luôn rũ đầu xuống, có thể đem lại nước mắt và bất hạnh. Điều này cũng có thể bắt nguồn từ một truyền thuyết của thần thoại Hy Lạp.

Déméter có một nàng con gái xinh đẹp là công chúa Proserpina, kết quả cuộc t́nh lăng mạn giữa nữ thần và thần Zeus. Một hôm, nàng Proserpina cùng các bạn dạo chơi trên thung lũng Nisa đầy hoa.

Pluto là vị thần cai quản âm phủ, mặt mày dữ tợn, tóc sậm, vương miện bằng gỗ mun đứng trên chiếc xe do những con ngựa đen kéo, tay cầm quyền trượng có hai mũi nhọn.
Khi đứng trên ngai vàng, dưói chân Pluto thường có con chó 3 đầu.


Pluto nh́n thấy Proserpina và quyết định bắt cóc nàng. Pluto yêu cầu thần đất Gaia cho mọc lên những bông hoa h́nh loa kèn xinh đẹp lạ lùng, mùi hương tỏa khắp nơi. Proserpina nh́n thấy bông hoa, vội chạy đến, giơ tay định hái. Bỗng mặt đất nứt ra, Pluto xuất hiện. Trong nháy mắt, Pluto đă bắt dược nàng. Cỗ xe lao vút xuống ḷng đất. Proserpina khiếp sợ, chỉ kịp kêu lên một tiếng "Mẹ ơi" rồi buông rơi những đóa hoa và chúng lập tức biến thành Thủy Tiên hoa vàng ngay khi vừa chạm đất.

:-X :-X :-X

Thần thoại La Mă cũng có một nhân vật tên Dis giống hệt như Pluto. Và v́ từ lâu, các văn thi sĩ đă xem Thủy Tiên như là một thành viên của họ hoa loa kèn nên họ c̣n gọi loài hoa này là "việc làm ám muội của hoa loa kèn của Dis".



Ngày nay, người ta xem màu vàng tươi sáng của hoa như là một biểu tượng của sự hồi sinh-dấu hiệu cho sự bắt đầu mùa xuân. Thủy tiên được chọn là loài hoa của tháng ba - tiết xuân phân.



Người ta cho rằng Thủy Tiên đem lại may mắn cho những ai tránh giẫm đạp lên chúng. Tuy nhiên, do e ngại nó có thể mang lại sự phù phiếm bất hạnh cho cô dâu, Thủy Tiên không bao giờ hiện diện trong đám cưới.


Thủy Tiên vàng muốn nói rằng : "Mặt trời luôn chiếu sáng khi em ở bên anh". Thủy Tiên vàng biểu thị cho t́nh yêu đơn phương, ḷng yêu mến, kính trọng và tinh thần, phong cách hiệp sĩ.



Cô đơn như vạt mây trôi
Tôi đi qua núi qua đồi lửng lơ
Hốt nhiên như một t́nh cờ
Tôi may mắn gặp bất ngờ Thủy Tiên
Bên hồ nương gió chao nghiêng
Tán cây che thắm thêm duyên hoa vàng
Tựa như sao sáng xếp hàng
Rạng ngời lấp lánh thênh thang Ngân hà
Dọc dài vô tận ngàn hoa
Ngất ngây vũ khúc hoan ca rộn ràng...

Dơi theo tôi khắp giang hà
Đôi mắt lóng lánh lời hoa nồng nàn
Cô đơn, tôi với hoa vàng
Hóa thân hạnh phúc muộn màng sóng đôi.

(William Wordsworth)


[image]